به نقل از «تین نیوز»

◄ واردات لوکوموتیو خنجر به پشت لوکوموتیوسازان داخلی

تاریخ انتشار: ۱۱ آذر ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۹۲۰۵۱۰۵

تین نیوز

مجتبی کاوه - زمزمه ‌های تصمیم شرکت راه‌آهن برای واردات لوکوموتیو که هر از گاهی در بین فعالان ریلی شنیده می‌ شود دوباره در محافل فعالان صنعت ریلی به گوش می ‌رسد. لازم است دولت و بازوی ریلی آن، درباره صحت و سقم این تصمیم، شفاف ‌سازی کند.

برخی شرکت‌های فعال در صنعت حمل‌ و‌ نقل ریلی از روشن نبودن برنامه شرکت راه آهن در حوزه لوکوموتیو و راهکارهای این شرکت برای رفع مشکل کمبود لکوموتیو نگرانی‌های جدی دارند و این نگرانی چندان هم بی پایه به نظر نمی‌رسد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

دغدغه‌ های این شرکت‌ها از آنجا نشات می ‌گیرد که سرمایه گذاری‌ های سنگینی برای داخلی ‌سازی لوکوموتیو در کشور انجام شده و توانمندی متخصصان و تولیدکنندگان و تامین کنندگان ایرانی در ساخت لوکوموتیو به نتیجه رسیده است اما با وجود اثبات این توانمندی ‌ها و ظرفیت ‌ها، بخش دولتی تصمیم‌ گیر در حوزه ناوگان و برخی شرکت ‌های خصوصی فعال در صنعت ریلی، بی ‌اعتنا به ضرورت حمایت از تولید داخل و اجرای سیاست‌ های اقتصاد مقاومتی، برنامه ‌های دیگری تدارک می‌ بینند و اقداماتی به صورت آشکار و نهان برای واردات لوکوموتیو انجام می‌ دهند. 

چرایی ترجیح واردات لوکوموتیو به تولید داخل

سوال مهمی که مطرح است این که واردات چنین تجهیزات ریلی مهمی که در داخل امکان تولید آن نه در فقط در یک کارخانه بلکه در چند مجموعه وجود دارد و پیش از این هم خریدهایی از آنها انجام شده و جواب لازم در مورد کیفیت لوکوموتیو داخلی گرفته شده آن هم در سال حمایت از تولید داخل چه توجیهی دارد؟

این سوال چندان هم بی پاسخ نیست و بخشی از پاسخ آن به ساختارهای دولتی و ناکارآمدی آنها مربوط است. به این معنی که بعضی کارشناسان ریلی می ‌گویند راه ‌آهن ترجیح می دهد لوکوموتیو وارد کند و از داخل خریداری نشود. دلیل ترجیح شرکت راه‌ آهن برای واردات لکوموتیو به جای سفارش ساخت به شرکت های داخلی هم در این نکته نهفته است که در خریدهای داخلی باید از منابع مالی شرکت راه آهن هزینه شود.  در واقع کارشناسان ریلی معتقدند خرید خارجی برای شرکت راه آهن مطلوب‌ تر است چرا که بازپرداخت فاینانس های خارجی را دولت برعهده می گیرد و شرکت راه‌آهن برعهده ندارد ولی در خریدهای داخلی باید از منابع مالی شرکت راه‌آهن هزینه شود.

تعطیل شدن خط تولید لوکوموتیو داخلی در صورت واردات

مدیرعامل شرکت واگن پارس مپنا اواخر تابستان سالجاری در این زمینه اظهار نگرانی کرده و در مصاحبه با رسانه‌ها گفته بود: متاسفانه در سال ۱۴۰۱، مجوز ورود لوکوموتیو دست دوم توسط دولت صادر شد.این تصمیم، تعطیلی خط لوکوموتیو و بیکاری بخشی از کارگران شرکت واگن پارس را به همراه داشت. ما اعتراض خود را به همه جا رساندیم، اما مجوز ورود صادر شد و پس از آن شرکت هایی که امکان واردات لوکوموتیو دست دوم داشتند، قراردادهای خود را با واگن پارس لغو کردند.

ملانژاد در آن مقطع به صراحت از شرکت ‌هایی که به دنبال واردات لوکوموتیو رفته‌اند انتقاد کرد و اقدام آنها را تعطیل ‌کننده خط تولید لوکوموتیو در کشور دانست. وی با اشاره به  مجوزی که از سوی سران قوا و شورای عالی اقتصادی کشور به منظور خریداری ۵۰۰ دستگاه لوکوموتیو صادر شده تا ۲۰۰ دستگاه به واسطه تولید داخل تامین و ۳۰۰ دستگاه از خارج وارد شود، گفت:  جمعی از شرکت‌ ها که عمدتا دولتی هستند از جمله شرکت راه آهن ایران، به چین سفر کردند و طبق اخبار موثق دریافتی، برای ۸۰ دستگاه لوکوموتیو قرارداد امضا شده است که این امر برخلاف مصوبه و سیاست‌های دولت و مصالح کشور است و عملا لوکوموتیو نو وارد می‌ شود.

مهمان های خارجی که زود از مدار خارج می شوند!

اگر طرفداران واردات لوکوموتیو به سابقه این اقدامات و تجربیاتی که از واردات لوکوموتیو به دست آمده نیم نگاهی داشته باشند شاید در برنامه ‌ها و تصمیمات خود تجدید نظر کنند. مدیران و دست‌اندرکاران مجموعه‌های لوکوموتیوسازی داخلی می‌گویند آمارها نشان می ‌دهد نیمی از لوکوموتیوهای وارداتی که در سال‌ های گذشته وارد شده در حال حاضر از مدار خارج شده‌اند چراکه امکان تعمیر آنها وجود ندارند. با این شرایط، قطعا در آینده سرنوشت لوکوموتیوهای وارداتی گذشته برای مهمان ‌های وارداتی جدید هم تکرار می ‌شود.

لوکوموتیوهای روس قبل از چینی ها نمره مردودی گرفتند

قبل از زمزمه خرید و واردات لوکوموتیو از چین بحث واردات لوکوموتیو از روسیه هم مطرح شده بود که در این زمینه نیز پیشکسوتان راه آهن هشدارهایی داده اند. از جمله پرویز عالیوند چهره شناخته شده صنعت ریلی کشور در این زمینه سخنان قابل تاملی گفته و ناکارآمدی لوکوموتیوهای روسیه در ایران را یادآوری کرده است. وی به روزنامه اعتماد گفته است: «سال 1360 همزمان مذاکراتی با شوروی و رومانی برای اجاره و خرید لوکوموتیو داشتیم. ابتدا با شوروی مذاکره کردیم و 20 دستگاه لوکوموتیو از آنها اجاره کردیم؛ در مرز جلفا بوژی‌ها تعویض شد و لوکوموتیو را به ما تحویل دادند.»

عالیوند که از اولین راهبران قطار روس بوده در ادامه می‌گوید:« ابتدا خودم در معیت لوکوموتیوران روسی در سفری بین تبریز و جلفا یک قطاربا این لکوموتیوها را حرکت دادیم. در آن منطقه شیب راه آهن ما بسیار تند است. این لوکوموتیوها ترمز دین یک نداشتند. فقط ترمز هوا استفاده می‌شد. به هر ترتیبی که بود لوکوموتیوران روسی بالاخره قطار را هدایت کرد اما ما همان زمان در مقررات راه‌آهن مجاز نبودیم در چنین شیبی از لوکوموتیو بدون ترمز دینامیک استفاده کنیم.»به گفته او همین مساله سبب شد که در منطقه تبریز به جلفا امکان استفاده از لوکوموتیوهای روس نباشد و به همین خاطر این کشنده‌ها بین زنجان و تبریز که شیب کمی دارد روی ریل برود: «در این مسیر سیر می‌کردیم که با مشکلاتی مواجه شدیم، چرخ‌های لوکوموتیو از نظر متریالی سفت بود و ریل‌های ما را در قوس‌های 250 و 300 متر شدیدا می‌خورد و ریل‌ها ساییده می‌شدند. مشکل دیگری هم در بوژی‌هاشان داشتند. این بوژی‌ها روی شعاع 250 متر خوب نمی‌چرخیدند و سرعت که از 30 کیلومتر پایین‌تر می‌آمد بوژی دوم از خط خارج می‌شد.»

عالیوند در ادامه با توضیح مبسوط درباره دوبار جابه‌جایی مسیر لوکوموتیوهای روس و اینکه به دلیل تاب نیاوردن در گرمای هوا این لوکوموتیوها حتی در مناطق مرکزی ایران هم قابل استفاده نبود، می‌گوید سرانجام به جای خرید، لوکوموتیوها به مرز جلفا برگردانده شده و اجاره 3 ماه آنها پرداخت شد.

به گفته این پیشکسوت صنعت ریلی، روسیه 3 دهه بعد از این اتفاقات در سال 2010 به دلیل ضعف شدید در تکنولوژی ساخت ماشین ‌آلات ریلی در قراردادی از زیمنس آلمان درخواست کرد در این حوزه به یاری این کشور بیاید و با ایجاد کارخانه ‌ای در روسیه برای انتقال تکنولوژی به آنها کمک کند که این ماجرا هنوز هم ادامه دارد.

 همین موضوع هم از سوالات کارشناسان و نمایندگان مجلس است که حتی با فرض ناتوانی در تولید داخلی، چرا وقتی خود شرکت زیمنس وجود دارد و پیش از این هم معاملاتی با ایران داشته است، باید از جای دیگری که تحت آموزش این مجموعه است خرید انجام شود.

نگرانی هایی که مانع سرمایه گذاری در حوزه لوکوموتیو است

موضوع دیگری که در حوزه لوکوموتیو مطرح است این که برخی شرکت‌های فعال در حمل و نقل ریلی از تمایل خود به سرمایه گذاری در این بخش سخن گفته‌اند اما آنها هم نگرانی ‌هایی دارند که مانع ورود و سرمایه گذاری آنها در تولید و تامین لوکوموتیوهای جدید می‌شود. اصلی ‌ترین نگرانی شرکت‌های ریلی، نامشخص بودن سیاست های بخش دولتی در این حوزه و تصدی‌گری شرکت راه‌آهن است که موجب می شود شرکت‌ ها برای سفارش لوکوموتیو یا حتی واردات آن، دغدغه داشته باشند و احتیاط پیشه کنند.

 به عنوان مثال حسینی منش مدیرعامل شرکت حمل و نقل ریلی پارسیان در این زمینه با تاکید بر این که پاشنه آشیل صنعت ریلی کمبود لوکوموتیو است، می گوید:  مایل به راه اندازی قطار کامل که لوکوموتیو هم یکی از اجزای مهم آن است، هستیم اما نگرانی هایی داریم. با شرکت های تولید کننده وارد مذاکره شدیم اما با توجه به وجود نمونه‌های داخلی و خارجی، توان تولید داخل در این بازده زمانی کمی محدود است بنابراین مجبور هستیم برای اجرایی شدت فاز اول طرح‌های توسعه خود به سمت خرید خارجی اقدام کنیم اما این بدین معنا نیست که ما تولید داخل را حمایت نکنیم. این مدیر صنعت ریلی تصریح می‌کند: در صورت همراهی دولت و حذف تصدی‌گری شرکت راه آهن در حوزه لوکوموتیو، ورود و سرمایه گذاری در حوزه لوکوموتیو توجیه اقتصادی خواهد داشت. ما مشتاقیم از ظرفیت بازار سرمایه هم در این زمینه استفاده کنیم اما نگرانی ما از دخالت ‌های بی ‌رویه دولت و تصدی گری راه‌آهن مانع استفاده از این ظرفیت است.

لوکوموتیوساز و بهره بردار نگران از تصمیمات خلق الساعه

کوتاه سخن این که سیاست‌های دولت و شرکت راه‌آهن در حوزه لوکوموتیو برای شرکت‌های ریلی واضح نیست و در چنین فضایی دست شرکت ‌های ریلی برای اتخاذ تصمیمات مهم در زمینه توسعه ناوگان و طرح‌های توسعه‌ای خود بسته است. از طرفی، لوکوموتیوسازان داخلی نیز نمی‌دانند تکلیف سرمایه گذاری‌های آنها در صورت اتخاذ تصمیمات خلق‌ الساعه مبنی بر واردات لوکوموتیو چه می شود. این موضوع قطعا باید توسط دولت، نمایندگان مجلس، وزارت صمت و شرکت راه آهن شفاف ‌سازی شود تا غباری که افق پیش روی صنعت ریلی را فرا گرفته، فرو بنشیند.

انتهای پیام

 

آخرین اخبار حمل و نقل را در پربیننده ترین شبکه خبری این حوزه بخوانید

منبع: تین نیوز

کلیدواژه: واردات لوکوموتیو واگن پارس مپنا واردات لوکوموتیو لوکوموتیو ایرانی حوزه لوکوموتیو واردات لوکوموتیو سرمایه گذاری شرکت راه آهن تولید داخل صنعت ریلی شرکت ها

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.tinn.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «تین نیوز» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۹۲۰۵۱۰۵ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

جزئیات پرداخت تسهیلات ارزی برای واردات اتوبوس

معاون وزیر راه و شهرسازی با اشاره به پرداخت تسهیلات ارزی واردات اتوبوس با نرخ سود ۹ درصد گفت:شرکت‌ها تا صبح فردا برای اعلام تعداد ناوگان وارداتی فرصت دارند. - اخبار اقتصادی -

به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری تسنیم، سیدکمال هادیانفر یادآور شد: با تدابیر وزیر راه و شهرسازی و تصمیمات اتخاذ شده در ستاد اربعین برای واردات ناوگان حمل‌ونقل عمومی اتوبوس برون‌شهری مبلغ 600 میلیون یورو و همچنین 4000 میلیارد تومان برای ارائه تسهیلات با سود 9 درصد از محل منابع داخلی سازمان راهداری و حمل‌ونقل جاده‌ای به شرکت‌ها و تعاونی‌های حمل‌ونقل مسافر برون شهری برای واردات ناوگان مورد نیاز در نظر گرفته شده است.

وی افزود: در فاز نخست 150 میلیون یورو برای واردات اتوبوس با عمر کمتر از 5 سال ( قیمت هر دستگاه تا 220 هزار دلار) در نظر گرفته شده است. متقاضیان واجد شرایط می‌توانند تا صبح  فردا شنبه 8 اردیبهشت، تعداد ناوگانی که امکان واردات دارند را به معاونت حمل‌ونقل سازمان راهداری و حمل‌ونقل جاده‌ای اعلام کنند.

وعده حل مشکل کمبود ناوگان جاده‌ای اربعین با واردات

وی تاکید کرد: این یک فرصت استثنایی است که در اختیار بخش حمل‌ونقل عمومی برون شهری قرار گرفته که برای بهره‌مندی این بخش از فرصت پیش رو موانع از سوی وزیر راه و شهرسازی برطرف شده است و سازمان راهداری و حمل‌ونقل جاده‌ای نهایت همکاری را به عمل می‌آورد.

به گزارش تسنیم، بر اساس دستورالعمل واردات اتوبوس از محل بند (ص) تبصره 7 قانون بودجه 1402 اولویت واردات اتوبوس با شرکت‌های حمل‌ونقلی یا کارگزارهای آنهاست.

شرکت‌های حمل‌ونقل باید تعهد دهند پس از تأیید تخصیص ارز در زمان حداکثر یک هفته‌ای نسبت به تهیه نقدینگی نهایی اقدام کنند. بدیهی است اگر این زمان افزایش یابد شرکت در لیست سیاه قرار گرفته و حداکثر تا یک سال آینده امکان واردات نخواهند داشت.

هر شرکت می‌تواند حداکثر 25 دستگاه اتوبوس وارد کند (مگر در شرایط خاص) لیکن اگر مشکل نقدینگی دارند باید همان ابتدا تعداد دقیق را مشخص کنند، در غیر این صورت حتی اگر بخشی از نقدینگی هم تأمین نشود در لیست سیاه قرار می‌گیرند.

شرکت‌ها تا رسیدن اتوبوس به سن 10 سالگی امکان فروش آنها را ندارند.

حداکثر پیمایش اتوبوس‌ها در سال در حوزه بین شهری باید 150 هزار کیلومتر باشد مگر اینکه با توجه به شرایط روز (مثل کرونا...) این مقدار توسط سازمان راهداری کاهش یابد.

واردکننده باید با شفاف سازی نرخ ارز تحت نظارت سازمان راهداری، حداکثر سه ماه پس از خرید اتوبوس، آن را با سود متعارف واگذار کند. بدیهی است در صورتی که خریدار وجود نداشته باشد امکان تطویل زمان از سوی سازمان راهداری  امکان پذیر خواهد بود..

شرایط تامین نقدینگی و مشخص کردن حداکثر تعداد (بند 3)، برای شرکت‌های وارد کننده نیز برقرار خواهد بود.

انتهای پیام/